Mijn stuk vandaag in De Morgen: Het kleine detail in PISA dat ook belangrijk is: geluk op school

Ik kreeg de vraag om een stukje te schrijven voor De Morgen over wat mij was opgevallen in al het PISA-geweld dat niet over het hoofd mag gezien worden. Het werd dit:

Het meest hoopgevende nieuws van de PISA-studie is veel meer dan een detail

Er staat veel, zeer veel in het PISA-rapport (Programme for International Student Assessment) van de Oeso, dat om de drie jaar de schoolse prestaties van onze vijftienjarigen peilt.

Over waar ons onderwijs staat in de ranking valt veel te vertellen.

Dat de taal die je thuis spreekt en de sociaal-economische omstandigheden waarin je opgroeit een buitensporige rol blijven spelen bij je schools presteren blijft een pijnlijke vaststelling.

Maar scrollend door de documenten, bleef ik hangen bij een detail.

Dit is het belangrijkste detail van het PISA-rapport: een groot deel van de Belgische jongeren staan positief tegenover school. Het gaat om 68%, of bijna zeven op tien leerlingen. 88% van de Belgische vijftienjarigen vindt van zichzelf dat ze makkelijk vrienden maken. Sterker: zowat 85% voelt zich gelukkig op school en 78% van de Belgische jongeren vinden de omstandigheden op hun school ideaal. Als we specifiek kijken naar de Vlaamse leerlingen dan blijkt 88% akkoord te gaan met de stelling ‘De school heeft me zaken geleerd die nuttig kunnen zijn voor een job’.

We hebben allemaal de mond vol over het belang van geluk en er bestaan genoeg cliché-beelden van jongeren die de pest hebben aan school. Dergelijke jongeren zijn er, 11% van de deelnemende vijftienjarigen aan deze testen bleek trouwens onlangs gespijbeld te hebben.  Zij verdienen ook onze aandacht. Tegelijk zijn deze positieve cijfers volgens mij meer dan het vermelden waard. Als we kijken naar verschillende andere regio’s die goed presteren op de meer bekende PISA-lijstjes, denk bijvoorbeeld aan Korea of Japan, scoren deze vaak minder goed.

Als we het hebben over welk onderwijs we al dan niet willen, dan zijn goede prestaties belangrijk. Maar als deze kunnen bereikt worden met leerlingen die tevreden zijn over hun school en hun leerkrachten, is dat des te beter.

Ja, we hebben werk. Zeker, leerkrachten, directies, en alle betrokkenen bij het onderwijs staan voor uitdagingen. Tegelijkertijd, hoop ik vooral dat we dit welbevinden intact kunnen houden en waar nodig nog kunnen versterken. Het is de echte pluim die de leerlingen geven aan hun leraren en scholen.