De Nederlandse iPad-school, wat in het manifest ontbreekt?

Er is momenteel veel te doen over de iPad-school die vandaag werd voorgesteld in Nederland. Even dacht ik dat we in Vlaanderen toch sneller waren deze keer, omdat we hier al enkele weken geleden een school hadden die aankondigde dat alle leerlingen volgend schooljaar een iPad moeten kopen. Maar er zijn essentiële verschillen. Waar de Vlaamse school een (nouja) traditionele school is die de tablets integreert, gaat het bij de ‘Steve Jobs’ school over een nieuwe school die van de grond af opgestart wordt en waar het de bedoeling is om een heel nieuw concept naar voor te schuiven.

Dit moet blijken uit het manifest dat zeker enkele opvallende insteken heeft, maar waarbij ik een opvallend gemis ontdek. Ik bekijk even de 4 punten:

1. Elk talent wordt gekend 
Het onderwijs gaat uit van de talenten van de individuele leerling en is erop gericht om deze maximaal tot ontwikkeling te brengen en te versterken, mede door samenwerking. Pedagogiek en Didactiek houden rekening met de individuele leerstijl van de leerling.

Dit is een positieve stap verder dan het competentiedenken, maar vindt zelf de aanvulling over leerstijlen jammer. De wetenschap gaf al uitgebreid aan dat dit verouderde onbewezen inzichten zijn. Wellicht bedoelt men differentiatie, en dit kan enkel aangemoedigd worden, zolang het vierde punt uitgebreid wordt.

2. Een combinatie van fysiek (schoolgebouw) en virtueel (internet)
De school bestaat uit een fysieke component (het gebouw) en een virtuele component. Deze school is het hele jaar open. Het gebouw, zonder klaslokalen, is open van 8.30 tot 18.30 uur, 50 weken per jaar, en de virtuele component is altijd open en overal bereikbaar. Alle leerlingen (ook de jongste) zullen beschikken over een iPad. Ze kunnen daarmee verbinding leggen met de virtuele afdeling van de school en gebruik maken van de enorme hoeveelheid educatieve apps. Leren kan altijd en overal plaats vinden. Leren is dus niet langer synoniem met het aanwezig zijn in het fysieke gebouw. Leren is synoniem met een lerende houding die overal kan worden benut. Tijdens afwezigheid en vakantie kunnen leerlingen blijven leren met inachtneming van de onderwijsdoelstellingen.

Dit gaat nog verder op het spoort van de differentiëring en individualisering. Hier mis ik 2 essentiële componenten in het verhaal: hoe zit het met de leerkrachten en de begeleiding? En vooral: hoe zit het met de sociale component? In punt 3 wordt samenwerking vermeld, maar hoe gaat men dit combineren met het zeer vrije karakter van planning zoals hier geschetst wordt?

3. 21th century skills 
Het onderwijs is gericht op het verwerven van de vaardigheden van de 21e eeuw zoals creativiteit, innovatief en kritisch denken, problemen oplossen, communicatie, samenwerking, aanpassingsvermogen, leiderschap, productiviteit en sociale- en motorische vaardigheden. Leerlingen zullen daarbjj gebruik maken van de meest recente hard- en software. Zo verwerven zij impliciet ook de voor het basisonderwijs gestelde basiscompetenties.

Prima, alhoewel vrij vaag, maar dat is eigen aan een manifest.

4. Community
Juist omdat een belangrijk deel van het leren buiten het gebouw plaats vindt is de rol van de ouders van groot belang. School en omgeving (ouders, bedrijven, instellingen en anderen) zijn via de community met elkaar verbonden en versterken de kwaliteit van het onderwijs. Ouders zijn dus actief partner in het onderwijsproces en vervullen ook een onmisbare rol bij de organisatie, de uitvoering en de evaluatie van het onderwijs. Ervaringen worden breed gedeeld en de omgeving wordt van harte uitgenodigd bij te dragen aan het onderwijs.

Ook hier ben ik enerzijds positief, de ouders betrekken bij onderwijs is een must. Ik vraag me wel af wat de precieze invulling zal zijn van hun rol. Organisatie, uitvoering en evaluatie? Gaan ze mee beoordelen, les geven, tutor spelen of bedoelen ze de jongeren aanzetten hun werk te doen?
Maar de belangrijkste sociale component, de medeleerling ontbreekt terug in het verhaal. De kern van de community van een school, het team en de leerlingen valt op door zijn afwezigheid in het manifest?

Op het net merkte @AmberWalraven terecht ook al op dat er weinig te lezen valt over professionalisering van het team.

Let op: ik ben niet tegen, deze opmerkingen zijn meer vriendelijk advies om ook nog bij een paar niet zo onbelangrijke zaken stil te staan.